Klauzule niedozwolone

Szczegóły

Kategoria: Porady Prawne

Opublikowano: czwartek, 20, luty 2014 15:46

Katarzyna Kałwak

Odsłony: 2771

Razem z mężem chcieliśmy zakupić mieszkanie. Po długich poszukiwaniach znaleźliśmy dewelopera, którego oferta wydała nam się interesująca. W projekcie przedstawionej nam umowy zakupu lokalu znajdują się zapisy, które przewidują, że w razie odstąpienia przez nas od umowy deweloper zwróci nam wpłacone pieniądze, pomniejszone o 20 %. Czy takie postanowienie jest ważne?

Klauzule niedozwolone są to nieuzgodnione z konsumentem postanowienia umowy, regulaminu lub ogólnych warunków, które kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Za klauzulę niedozwoloną nie mogą być jednak uznane postanowienia określające cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały one sformułowane w sposób jednoznaczny. Jeśli umowa zawiera postanowienie będące klauzulą niedozwoloną postanowienie to nie wywiera żadnych skutków. Umowa jest wykonywana tak jakby to postanowienie nie było w niej zawarte.

W razie wątpliwości uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które w szczególności:

• uzależniają zawarcie umowy od przyrzeczenia przez konsumenta zawierania w przyszłości dalszych umów podobnego rodzaju,
• uzależniają zawarcie, treść lub wykonanie umowy od zawarcia innej umowy, nie mającej bezpośredniego związku z umową zawierającą oceniane postanowienie,
• uprawniają przedsiębiorcę do jednostronnej zmiany umowy bez ważnej przyczyny wskazanej w tej umowie,
• wyłączają obowiązek przedsiębiorcy zwrotu konsumentowi uiszczonej zapłaty za świadczenie nie spełnione w całości lub części, jeżeli konsument zrezygnuje z zawarcia umowy lub jej wykonania,
• pozbawiają wyłącznie konsumenta uprawnienia do rozwiązania umowy, odstąpienia od niej lub jej wypowiedzenia,
• zastrzegają dla kontrahenta konsumenta uprawnienie wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieoznaczony, bez wskazania ważnych przyczyn i stosownego terminu wypowiedzenia,
• nakładają wyłącznie na konsumenta obowiązek zapłaty ustalonej sumy na wypadek rezygnacji z zawarcia lub wykonania umowy,
• przewidują wyłącznie dla kontrahenta konsumenta jednostronne uprawnienie do zmiany, bez ważnych przyczyn, istotnych cech świadczenia,
• przewidują uprawnienie kontrahenta konsumenta do określenia lub podwyższenia ceny lub wynagrodzenia po zawarciu umowy bez przyznania konsumentowi prawa odstąpienia od umowy.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na swojej stronie internetowej prowadzi rejestr postanowień umownych, które zostały uznane za klauzule niedozwolone – www.uokik.gov.pl

Przykładowe klauzule niedozwolone:

UBEZPIECZENIA: "Ustalenie wartości szkody (w przypadku wybrania wariantu kosztorysowego) następuje na podstawie wyceny dokonanej przez ubezpieczyciela. Wyceny dokonuje się w oparciu o zasady systemu Audatex (bez uwzględnienia podatku VAT)" - poz. 2012 Rejestru,

USŁUGI: "Sądem właściwym dla rozpatrywania sporów wynikłych z umowy jest Sąd właściwy dla siedziby sklepu" - poz. 1996 Rejestru,

USŁUGI BANKOWE: "Do podstawowych obowiązków Kredytobiorcy należy: (…) powiadamianie MultiBanku o wszelkich okolicznościach mogących mieć wpływ na sytuację finansową Kredytobiorcy, w szczególności o obniżeniu dochodów mogących mieć wpływ na terminową spłatę Kredytu" - poz. 1987 Rejestru,

USŁUGI INTERNETOWE: "Dostawca nie ponosi żadnej odpowiedzialności z tytułu strat jakie może ponieść Abonent na skutek przerw w działaniu sieci lub nieprawidłowego działania jej urządzeń" - poz. 1985 Rejestru, TURYSTYKA: "Organizator zastrzega, że będzie rozpatrywał reklamacje, jeżeli w trakcie trwania imprezy przedmiot reklamacji był na piśmie zgłoszony pilotowi, przedstawicielowi biura lub kontrahentowi" - poz. 1971 Rejestru,

POŚREDNICTWO NIERUCHOMOŚCI: "Zamawiający zobowiązuje się nie kontaktować z właścicielem nieruchomości wskazanym przez Pośrednika bez jego wyraźnej zgody" - poz. 1932 Rejestru,

DEWELOPERZY: 1. "Cena Nieruchomości Nabywcy może ulec zmianie, jeśli po zakończeniu budowy okaże się, że powierzchnia Mieszkania ulegnie zmianie w stosunku do powierzchni przewidzianej w Projekcie Mieszkania o więcej niż 3%. Spółka powiadomi Nabywcę o wysokości i terminie dopłaty lub zwrotu kwot, wynikających z powyższej różnicy" - poz. 1860 Rejestru, 2. "Sprzedający zobowiązuje się odpłatnie prowadzić na koszt Kupującego zarząd i administrację przedmiotowej nieruchomości (budynku i gruntu), począwszy od dnia przekazania lokalu Kupującemu do użytkowania oraz przez okres 36 miesięcy od momentu ustanowienia odrębnej własności dla ostatniego lokalu mieszkalnego na osiedlu Chabrowym 2 etap. Powyższe obowiązki Sprzedający może przenieść na osobę trzecią." - poz. 1642 Rejestru, 3. „Sprzedający zobowiązuje się zakończyć budowę do 31.12.2007 r. Termin ten może ulec zmianie tylko wskutek okoliczności zewnętrznych, na które Sprzedający nie miał wpływu” - poz. 1541 Rejestru.

ODPOWIEDŹ: Wskazane przez państwa postanowienie jest bezskuteczne, nie wywołuje skutków prawnych a co za tym idzie są Państwo uprawnieni do domagania się od dewelopera zwrotu całej wpłaconej kwoty, pomniejszonej ewentualnie o rzeczywiste poniesione przez dewelopera koszty. Budzący państwa wątpliwości zapis umowny kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (art. 385 (1) § 1 kc oraz art. 385 (3) pkt 12 kc).